Rozwód międzynarodowy – jakie przepisy? Jakie zasady?

Ruch migracyjny, rozwój turystyki ale też wiele innych czynników spowodowały, coraz częściej spotykamy małżeństwa mieszane kulturowo. Co za tym idzie pojawiły się bardziej niż kiedykolwiek rozwody międzynarodowe. Różnice kulturowe, różnice tradycji odmienny światopogląd, które początkowo wydają się nam interesujące, z czasem niekiedy zaczynają być przeszkodą. Występują też klasyczne powody do rozstania prowadzące do rozwodu tj. niezgodność charakterów, niedochowanie wierności, niemożliwość znalezienia kompromisu.
I pojawia się pytanie – co dalej- jaki adwokat rozwodowy? sąd jakiego państwa ma zająć się sprawą rozwodową? do jakiego sądu składać pozew?. Co zrobić jeśli małżeństwo zostało zawarte w jednym państwie, małżonkowie pochodzą z dwóch kolejnych krajów, a mieszkają jeszcze gdzieś indziej?
Rozwiązanie małżeństwa „międzynarodowego” wymaga wskazania prawa właściwego, tym bardziej, że w tym zakresie nie wszystkie systemy prawne zezwalają na rozwiązanie małżeństwa, ponadto różne są przesłanki dopuszczalności rozwodu. Art. 54 prawa międzynarodowego prywatnego mówi, że w razie braku wspólnego prawa ojczystego małżonków, właściwe jest prawo państwa, w którym oboje małżonkowie mają w chwili żądania rozwiązania małżeństwa miejsce zamieszkania, a jeżeli małżonkowie nie mają w chwili tego żądania wspólnego miejsca zamieszkania – prawo państwa, w którym oboje małżonkowie mieli ostatnio miejsce zwykłego pobytu, jeżeli jedno z nich ma w nim nadal miejsce zwykłego pobytu. W razie gdy brakuje wskazanych wyżej okoliczności stosuje się prawo polskie. Reguły te stosuje się także do separacji.
W sprawach o rozwód i separację właściwe do rozpoznania sprawy są sądy państwa członkowskiego Unii Europejskiej, na którego terytorium małżonkowie przebywali legalnie przynajmniej od roku bezpośrednio przed złożeniem pozwu, lub przynajmniej od 6 miesięcy bezpośrednio przed złożeniem pozwu jeśli wnioskodawca jest obywatelem tego państwa. Precyzuje to Rozporządzenie Rady nr 2201/2003 o jurysdykcji oraz uznawaniu i wykonywaniu orzeczeń w sprawach małżeńskich.
Sami małżonkowie również mają możliwość dokonania wyboru prawa właściwego dla ich sprawy rozwodowej należy jedna przy tym pamiętać, że nie jest to wybór nieograniczony.
Małżonkowie mogą wybrać prawo właściwe miejsca zwykłego pobytu lub ostatniego miejsca zwykłego pobytu pod warunkiem jednak, że jeden z małżonków nadal tam legalnie przebywa.
Tak więc dla przykładu obywatel/ka/ Polski mieszkająca np. we Włoszech, i będąca żoną np. Włocha zamierzający/a/ wystąpić o rozwód, winna w pierwszej kolejności określić, czy małżonek /ka/ zgodzi się na wspólny wybór prawa danego kraju, a jeżeli nie jest to możliwe winien/winna/ sprawdzić prawo, którego państwa jest względniejsze, tzn. prowadzi do szybkiego nieskomplikowanego orzeczenia rozwodu. Jeżeli osoba taka chce by sprawa toczyła się według prawa polskiego winna wrócić do kraju i przebywać w ramach zwykłego pobytu minimum 6 miesięcy w wyniku czego, po upływie tego okresu będzie mogła wystąpić z pozwem o rozwód przed sądem polskim.